Quả thanh yên hay còn được gọi là chanh yên có rất nhiều công dụng với sức khỏe. Bạn có thể dùng để pha thức uống giúp bổ sung một lượng vitamin C đáng kể cho cơ thể hoặc ăn như một loại trái cây. Vậy thanh yên là quả gì cũng như có tác dụng thế nào đến sức khỏe. Cùng khám phá ngay ở bài viết bên dưới nhé!
Thanh yên là quả gì?
Quả thanh yên hay chanh yên, tên tiếng anh là Citron, tên khoa học là Citrus limonimedica. Đây là một loại quả thuộc chi Cam chanh có nguồn gốc từ Ấn Độ, Myanmar và vùng Địa Trung Hải. Tại Việt Nam, loại quả này thường được trồng nhiều nhất ở khu vực từ từ Lạng Sơn đến Lâm Đồng.
Với đặc điểm của cây thân gỗ, thanh yên thường cao từ 2.5 – 5m. Cây sẽ bắt đầu nở hoa và cho trái vào tháng 6. Quả thanh yên khi chín sẽ có màu vàng, lớp vỏ sần sùi và khá dày, ruột vỏ màu trắng và có hương thơm đặc trưng, phần thịt của thanh yên ít, có màu trắng và vị chua nhẹ.
Thanh yên có mấy loại?
Quả thanh yên khá bổ biến tại một số tỉnh miền Bắc, nếu xét về nguồn gốc, hiện nay có 3 loại phổ biến là:
Thanh yên Nhật Bản
Thanh yên Nhật Bản (quýt Nhật) là một loại trái cây rất được yêu thích tại quốc gia mặt trời mọc. Bằng chứng là sản lượng của quả thanh yên cao hơn nhiều so với các loại trái cây họ cam quýt khác, là món ăn quen thuộc quanh năm của mọi gia đình.
Vì điều kiện khí hậu cũng như chất lượng đất, trái thanh yên Nhật Bản có vị chua nhẹ và hương thơm đặc trưng. Vì vậy, loại quả này còn có thể được sử dụng như một loại gia vị cho các món ăn bằng cách mài vỏ hoặc ép lấy nước cốt như chanh, tắc tại Việt Nam. Bạn có thể thấy hương vị trái thanh yên trong một số món ăn đặc trưng như cá nướng hoặc mì Udon.
Thanh yên Ấn Độ
Tiếp đến là thanh yên Ấn Độ, bởi vì loại quả này có nguồn gốc từ Ấn Độ nên sản lượng quả thanh yên nhiều hơn bất kì vùng nào khác trên thế giới. Thanh yên ở đầy thường hơi chua, có vị đắng nhẹ. Công dụng chính của chúng là dùng làm thuốc, hỗ trợ một số bệnh như đau bụng, táo bón, phong thấp,…
Thanh yên Hàn Quốc
Cuối cùng là thanh yên Hàn Quốc, tương tự như Nhật Bản, trái thanh yên khá phổ biến tại Hàn Quốc, được nhiều người yêu thích vì chứa hàm lượng vitamin C dồi dào, có lợi cho đề kháng của cơ thể.
Tuy vậy, vị quả thanh yên Hàn Quốc lại hơi giống Ấn Độ. Chúng có vị chua ngọt đặc trưng và đắng nhẹ. Vậy nên chúng thường được dùng để làm trà, mứt có tác dụng làm dịu cổ họng, trị cảm lạnh, giải rượu,..
Thành phần hoá học của quả thanh yên
Vì quả thanh yên giàu dưỡng chất nên nếu xét về thành phần hóa học, chúng có đa dạng các chất. Cụ thể, phần vỏ có tinh dầu giàu limonen, dipenten và một vài chất phát quang citrapten, chtral, aldehyd,… Phần cùi thì chứa hesperosid. Hoa thanh yên cũng có chứa tinh dầu thơm gần giống như cam.
Bên cạnh đó, vỏ thanh yên còn chứa khoảng 6.5 – 9% tinh dầu chứa citral, limonen, dipcnten, phcmanthren, acetat geranyl, acetat linallyl. Còn phần thịt quả thì chứa acid citric. Hạt thanh yên thì chứa limonin, obacunon và momilim citrusin. Và cuối cùng, chất tạo vị đắng nhẹ đặc trưng cho trái thanh yên chính là Nomilin thường nằm trong phần hạt.
Tác dụng của quả thanh yên (chanh yên)
Quả thanh yên với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe, dưới đây là những lợi ích tuyệt vời mà loại quả mang đến, mời bạn tham khảo thêm:
Có đặc tính chống ung thư
Trong thanh yên có chứa lượng vitamin C đáng kể, thành phần này sẽ giúp cơ thể chống oxy hóa, ngăn ngừa ung thư, ngoài ra còn giúp tăng cường và bảo vệ sức khỏe rất tốt. Vì vậy, đây là một loại quả vô cùng có lợi với sức khỏe mà bạn nên thêm vào thực đơn gia đình mỗi ngày.
Giảm đau
Trong nước cốt thanh yên có 1 số chất có khả chống viêm, giảm đau hiệu quả. Vì thế, nếu bạn bị đau đầu hoặc cần xoa dịu chỗ đau khác, hãy vắt lấy 1 ít nước cốt thanh yên pha loãng cùng nước lọc rồi uống nhé! Đây là một biện pháp vô cùng đơn giản để làm giảm cơn đau nhanh chóng mà bạn nên thử.
Hỗ trợ giảm cân
Nếu bạn đang trong quá trình giảm cân, hãy thử bổ sung cho mình 1 ly nước thanh yên vào mỗi buổi sáng, sau vài tuần bạn sẽ thấy có sự thay đổi về cân nặng đấy! Cách pha chế rất đơn giản, bạn cho nước cốt thanh yên và pha loãng với nước ấm, cho cùng 1 ít mật ong để dễ uống hơn.
Tốt cho tim
Chất kali và magie có trong quả thanh yên có rất có lợi cho tim mạch. Cụ thể, kali sẽ giúp kiểm soát và ngăn ngừa các bệnh liên quan đến huyết áp, song song đó là chất magie có tác dụng duy trì sự khỏe mạnh của cơ tim. Vì vậy, sẽ rất tốt nếu bạn thường xuyên ăn loại quả này.
Xem thêm: ĂN GÌ TỐT CHO TIM MẠCH? TỔNG HỢP 13 LOẠI THỰC PHẨM TỐT CHO TIM MẠCH
Giảm triệu chứng bệnh cao huyết áp
Trong 1 quả thanh yên có chứa vitamin C và các chất điện giải khác, các thành phần kết hợp với nhau sẽ giúp giảm nguy cơ đau tim, xơ vữa động mạch và đột quỵ. Ngoài ra, với việc giảm căng thẳng lên động mạch tim cũng sẽ hỗ trợ bạn trong chứng bệnh cao huyết áp.
Xem thêm: BỆNH CAO HUYẾT ÁP NÊN ĂN GÌ? TỔNG HỢP CÁC MÓN ĂN CHO NGƯỜI CAO HUYẾT ÁP
Cải thiện hệ miễn dịch
Một hệ miễn dịch tốt sẽ giúp bạn khỏe mạnh, tránh được nhiều bệnh tật. Với hàm lượng vitamin C cao có trong quả thanh yên giúp kích thích hệ thống miễn dịch trong cơ thể phát triển mạnh, tăng sản xuất các tế bào bạch cầu và tuyến phòng thủ, từ đó giúp chống nhiễm trùng vết thương, ngăn chặn vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể.
Xem thêm: TỔNG HỢP CÁC LOẠI TRÁI CÂY TĂNG SỨC ĐỀ KHÁNG, HỖ TRỢ SỨC KHỎE MIỄN DỊCH
Hạ đường huyết và kháng cholinesterase
Vì vỏ quả thanh yên có chứa monoterpens và sesquiterpenes có tác dụng chống oxy hoá, làm ức chế sự phát triển của một số bệnh như tiểu đường, Alzheimer. Bên cạnh đó, loại quả này còn có tác dụng tăng cường tiết Insulin và giảm béo, nên rất tốt cho những bệnh nhân đang mắc đái tháo đường tuýp 2.
Xem thêm: BỆNH TIỂU ĐƯỜNG NÊN ĂN GÌ? GỢI Ý 23 THỰC PHẨM TỐT CHO NGƯỜI TIỂU ĐƯỜNG
Một số lưu ý khi sử dụng quả thanh yên
Mặc dù quả thanh yên có khá nhiều tác dụng cho sức khỏe, nhưng nếu sử dụng sai cách, bạn có thể vô tình gây hại cho cơ thể. Sau đây là một số lưu ý khi sử dụng quả thanh yên:
- Nếu dùng thanh yên như một loại thuốc, bạn cần sử dụng đúng như chỉ định của bác sĩ, không tự ý kết hợp thêm bất kỳ một loại thuốc nào khác.
- Nếu bị dị ứng hay bệnh trở nên nặng hơn, ngay lập tức ngưng sử dụng.
- Nếu sử dụng thanh yên ngoài da, bạn cần tránh tiếp xúc nhiều, trực tiếp với ánh nắng vì có thể làm da bị kích ứng hoặc nặng hơn là bỏng da.
Mua quả thanh yên (chanh yên) ở đâu, giá bao nhiêu?
Hiện nay trên thị trường, bạn có thể tìm mua quả thanh yên tươi tại các vườn, một số khu chợ. Giá quả chanh yên khoảng 35.000 – 65.000 đồng/kg. Ngoài ra nếu bạn muốn sử dụng thanh yên như một loại trà uống hàng ngày thì có thể tham khảo thêm tại các cửa hàng Bách hóa XANH và trang thương mại điện tử bachhoaxanh.com với giá khoảng 150.000 đồng/580gr trà thanh yên mật ong (cập nhật tháng 11/2023).
Xem thêm:
- Uống nước chanh mật ong buổi sáng có tốt không?
- Thời điểm uống chanh mật ong giảm cân? Lưu ý cần biết?
- Tổng hợp những loại trái cây ít đường giảm cân và cho người tiểu đường
Trên đây là những thông tin hữu ích về quả thanh yên là quả gì. Hy vọng bạn sẽ hiểu rõ hơn về loại quả này và có thể áp dụng vào thực đơn ăn uống mỗi ngày của bản thân để mang đến hiệu quả tốt nhất cho cơ thể. Nếu thấy bài viết hay và bổ ích, đừng quên chia sẻ ngay nhé!